6736 Sayili Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasina İlişkin Kanuna Dair Notlar

1-  YAPILANDIRMAYA KONU ALACAKLARIN TÜRÜ VE KAPSAMI 

6637 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun .. tarih ve sayılı  Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Söz konusu Kanunda bazı alacakların yapılandırılmasının yanı sıra matrah ve vergi arttırımına, işletme kayıtlarının düzeltilmesine ve varlık barışına ilişkin hükümler yer almaktadır.

Kanun’un 1’inci maddesiyle yapılandırmaya konu olacak alacaklar; alacaklı idare, alacak türü ve alacağın dönemi itibarıyla belirlenmiştir. Yapılandırmaya konu alacakların ait olduğu idareler; Maliye Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Sosyal Güvenlik Kurumu ile diğer çeşitli kamu kurumlarıdır.

Yapılandırmaya konu alacaklar; vergiler ve vergi cezaları, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı, gümrük vergileri ve idari para cezaları, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, çeşitli Kanunlara göre doğan alacaklar ile tüm bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer’i alacaklar şeklinde düzenlenmiştir.

Kanun’da “Kesinleşmiş Alacaklar”, “Kesinleşmemiş ve Dava Safhasında  Bulunan  Alacaklar”, “Tarhiyat ve İnceleme Safhasında Olan Alacaklar” ve “Matrah veya Vergi Arttırımı”na ilişkin yapılandırma koşullarına ve bildirim ve beyan düzenlemelerine yer verilmiştir. Bu kapsamda sondan başlayarak söz konusu aşamaların ifade ettiği mana aşağıda belirtilmiştir:

Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle devam eden incelemelerin 2016 Eylül ayı  sonuna kadar bitirilememesi (incelemeye konu Vergi İnceleme Raporlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettirilememesi) halinde Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan matrah ve/veya vergi arttırımından yararlanmak suretiyle inceleme sürecinin sonlanması sağlanabilir.

Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle devam eden ve 2016 Eylül ayı sonuna kadar bitirilen incelemelere dayalı olarak ortaya çıkan vergi asıl ve cezaları için Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan “Tarhiyat veya İnceleme Safhasında Olan Alacaklar”a ilişkin hükümlerden faydalanmak mümkündür. Öte yandan, 2016 Eylül ayı sonuna kadar bitirilen incelemelere ilişkin vergi inceleme raporlarının vergi dairesi kayıtlarına intikalinden evvel matrah arttırımından yararlanılması koşuluyla, arttırılan matrah tutarı bulunan matrah farkından mahsup edilir.

Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle inceleme tamamlanmakla beraber henüz tarhiyat  öncesi uzlaşma sağlanamamış veya uzlaşma günü gelmemiş olan alacaklar için Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan “Tarhiyat veya İnceleme Safhasında Olan Alacaklar”a ilişkin hükümlerden faydalanmak mümkündür.

Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle tarhiyat öncesi uzlaşma sağlanamamış ve dava açma süresi geçmemiş, tarhiyat sonrası uzlaşma henüz sonuçlanmamış, dava açma süresi henüz gelmemiş, dava açılmış ancak yargılama süreci henüz sona ermemiş olan alacaklar için Kanun’un 3’üncü maddesinde yer alan “Kesinleşmemiş ve Dava Safhasında Bulunan Alacaklar”a ilişkin hükümlerden faydalanmak mümkündür.

Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle tarhiyat öncesi veya sonrası uzlaşması vaki olmuş, yargılama aşaması temyiz aşamasıyla birlikte sonra ermiş, vadesi gelmiş olan alacaklar için Kanun’un 2’nci maddesinde yer alan “Kesinleşmiş Alacaklar” a ilişkin hükümlerden faydalanmak mümkündür.

2-  KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR

 Kesinleşmiş alacak tabirinden anlaşılması gereken Kanunun yayım tarihi itibariyle vadesi geçmiş olan alacaklardır. Bu kapsamda, yargı aşamasında ihtilaflı olan alacaklar, uzlaşmada olan alacaklar, halen yürütülen incelemeye bağlı olarak ileride doğacak alacaklar bu bölüm kapsamında değerlendirilmemelidir. Nitekim, Kanunun yayım tarihi itibariyle mükellefe  tebliğ edilmekle beraber henüz dava açma süresi geçmemiş olan alacaklar da bu bölüm kapsamında değil, kesinleşmemiş alacaklara ilişkin hükümler kapsamında değerlendirilmelidir.

Aşağıdaki tabloların ilkinde; kesinleşmiş alacakların mahiyeti, vazgeçilen vergi aslı, ceza ve feri alacak tutarlarına ve bunların ödeme koşullarına yer verilmişken, ikinci tabloda, yapılandırılmaya ilişkin şartlar özetlenmiştir.